ਗੁਲਾਬੀ ਸੁੰਡੀ ਤੋਂ ਨਰਮੇ ਨੂੰ ਬਚਾਓ: ਵਧੇਰੇ ਝਾੜ ਲਈ ਕਿਸਾਨਾਂ ਵਾਸਤੇ ਖ਼ਾਸ ਨੁਕਤੇ 

ਕਪਾਹ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਪਾਰਕ ਫ਼ਸਲਾਂ ‘ਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਸਫਲਤਾ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਕਿਸਾਨ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਚੰਗਾ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਕਮਾਉਣ ਲਈ, ਸਿਰਫ਼ ਉੱਚ ਉਪਜ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਕਾਫ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਫ਼ਸਲ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣਾ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਮੁੱਖ ਦੁਸ਼ਮਣ, ਗੁਲਾਬੀ ਸੁੰਡੀ ਦੇ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਲੇਖ ਕਪਾਹ ਦੀ ਫਸਲ ‘ਚ ਗੁਲਾਬੀ ਸੁੰਡੀ ਦੇ ਖਤਰੇ ਦੀ ਕਟਾਈ, ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਨਿਯੰਤਰਣ ਲਈ ਵਿਹਾਰਕ ਅਤੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨੁਕਤਿਆਂ ‘ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੁਕਤਿਆਂ ਨੂੰ ਅਪਣਾ ਕੇ, ਕਿਸਾਨ ਆਪਣੀ ਫ਼ਸਲ ਦਾ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਤਪਾਦਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਉੱਚ ਕੀਮਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।

ਨਰਮੇ ਦੀ ਚੁਗਾਈ ਅਤੇ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ 

1. ਆਖਰੀ ਸਿੰਚਾਈ: ਟੀਂਡਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਿੜਾਉਣ ਲਈ, ਫ਼ਸਲ ਦੀ ਲੋੜ ਅਨੁਸਾਰ ਆਖਰੀ ਸਿੰਚਾਈ ਕਰੋ।

2. ਸੁੱਕੀ ਚੁਗਾਈ: ਹਮੇਸ਼ਾ ਨਰਮੇ ਨੂੰ ਸਾਫ਼ ਅਤੇ ਸੁੱਕਾ ਚੁਣੋ। ਚੁਗਾਈ ਹਰ 15-20 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਤਰਾਲ ‘ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਸਿਰਫ਼ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਧੀਆਂ ਅਤੇ ਸੁੱਕੀਆਂ ਟੀਂਡੇ ਹੀ ਚੁਗ ਸਕਣ।

3. ਸਟੋਰੇਜ: ਚੁਣੇ ਹੋਏ ਨਰਮੇ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਗਿੱਲੀ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਨਾ ਰੱਖੋ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਨਾਲ ਨਰਮੇ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਰੰਗ ਵਿਗੜ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਰਮੇ ਨੂੰ ਸੁੱਕੇ ਗੋਦਾਮਾਂ ਜਾਂ ਸਾਫ਼ ਅਤੇ ਸੁੱਕੀ ਜਗ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਸਟੋਰ ਕਰੋ।

ਗੁਲਾਬੀ ਸੁੰਡੀ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ: ਝਾੜ ਬਚਾਉਣ ਦੇ ਉਪਾਅ

ਗੁਲਾਬੀ ਸੁੰਡੀ ਨਰਮੇ ਦੀ ਫ਼ਸਲ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਸਹੀ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲਈ, ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਨੁਕਤੇ ਅਪਣਾਉਣੇ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਨ:

1. ਨਿਰੰਤਰ ਸਰਵੇਖਣ ਅਤੇ ਛਿੜਕਾਅ: ਕੀੜਿਆਂ ਦੇ ਹਮਲੇ ਦੀ ਜਾਂਚ ਲਈ ਖੇਤਾਂ ਦਾ ਲਗਾਤਾਰ ਸਰਵੇਖਣ ਕਰਦੇ ਰਹੋ। ਜੇਕਰ ਨੁਕਸਾਨ 5% ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਛਿੜਕਾਅ ਕਰੋ। ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ:

• 300 ਮਿਲੀਲਿਟਰ ਡੈਨੀਟੋਲ 10 ਈ ਸੀ (ਫੈਨਪਰੋਪੈਥਰਿਨ)
• ਜਾਂ 160 ਮਿਲੀਲਿਟਰ ਡੈਸਿਸ 2.8 ਈ ਸੀ (ਡੈਲਟਾਮੈਥਰਿਨ)
• ਜਾਂ 200 ਮਿਲੀਲਿਟਰ ਰਿਪਕੋਰਡ/ਸਾਈਪਰਗਾਰਡ 10 ਈ ਸੀ (ਸਾਈਪਰਮੈਥਰਿਨ)
• ਜਾਂ 100 ਮਿਲੀਲਿਟਰ ਸੁਮੀਸੀਡੀਨ/ਮਾਰਕਫੈਨਵਲ 20 ਈ ਸੀ (ਫੈਨਵਲਰੇਟ)
• ਜਾਂ 100 ਗ੍ਰਾਮ ਪ੍ਰੋਕਲੇਮ (ਇਮਾਮੈਕਟੀਨ ਬੈਂਜੋਏਟ)

2. ਫ਼ਸਲਾਂ ਦੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਪ੍ਰਬੰਧਨ: ਅਗਲੀ ਫ਼ਸਲ ਨੂੰ ਗੁਲਾਬੀ ਸੁੰਡੀ ਦੇ ਹਮਲੇ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਹੇਠ ਲਿਖੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹਨ:

• ਛਿਟੀਆਂ ਦੀ ਵਾਹੀ: ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਪਾਹ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਬਚੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਟੁਕੜੀਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਰੈਡਰ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਕੱਟਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਹੀ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਕੀੜੇ ਦੇ ਹੋਰ ਫੈਲਣ ਨੂੰ ਰੋਕ ਸਕਦਾ ਹੈ।

• ਛਿਟੀਆਂ ਨੂੰ ਨਾ ਲਿਜਾਓ: ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਛਿਟੀਆਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਵੀ ਨਵੀਂ ਜਗ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਨਹੀਂ ਲਿਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਕੀੜੇ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

• ਢੇਰ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਸਹੀ ਤਰੀਕਾ: ਕਪਾਹ ਦੀਆਂ ਛਿਟੀਆਂ ਨੂੰ ਛਾਂ ਵਾਲੀ ਜਗ੍ਹਾ ‘ਤੇ ਜਾਂ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਸਮਾਨਾਂਤਰ ਰੱਖਣਾ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੀੜੇ ਦੀ ਮੌਤ ਦਰ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਛਿਟੀਆਂ ਦੇ ਢੇਰ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਨਾ ਲਗਾਓ, ਸਗੋਂ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਛਾਂ ਤੋਂ ਪਰੇ ਧੁੱਪ ਵਿੱਚ ਲਗਾਓ। ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਕੱਟੇ ਡੰਡੇ ਰੱਖਣ ਨਾਲ ਕੀੜੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲਦੇ ਹਨ।

ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੁਕਤਿਆਂ ‘ਤੇ ਅਮਲ ਕਰਕੇ, ਕਿਸਾਨ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਗੁਲਾਬੀ ਸੁੰਡੀ ਦੇ ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਆਪਣੇ ਕਪਾਹ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਅਤੇ ਝਾੜ ਵਧਾ ਕੇ ਵਧੇਰੇ ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਵੀ ਕਮਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।